قسمت اول
آیه ی 5 سوره ی جمعه[1] در توصیف کسانی که به دانستهی خود عمل نمی کنند میفرماید "مانند #خرانی هستند که کتاب حمل می کنند". امثال این خران از گذشته تاکنون وجود داشته اند و حتی می توان ادعا کرد به نسبت بیشتر هم شده اند.
این افراد متشکل از علما، اساتید، نخبگان جامعه و ... هستند که هر کدام به نوبه ی خود ضرری برای جامعه ایجاد میکنند و فساد را به عوام انتقال میدهند. برای نمونه مثلا دانشجویی داریم که کتب زیادی (که احتمالا به رشته اش مرتب نیست) را مطالعه کرده و خود را مصلح جامعه می داند و در این جهت حرکت هم میکند ولی بازهم در کنار سود تقریبا اندک، ضرر مترتب جامعه میکند. برای دانشجو قبل از هر حرکتی تقوای فردی نیازی اساسی است و باید در پی آن باشد که متاسفانه با عَلَم مبحث رهبانیت خودسازی را به حاشیه می رانند. حاج آقا مجتبی تهرانی(رضی الله عنه) قسمتی از گفتار امیرالمؤمنین(ع) را به این صورت نقل میکنند " وَ مُعلِّمُ نَفسِهِ وَ مُؤَدِّبُهَا أَحَقُّ بِالإِجلالِ مِن مُعلِّمِ النَّاسِ وَ مُؤَدِّبُهِم " [2] و در توضیح آن میگویند:" آن کس که در حال تربیت کردن خویش است، نسبت به کسی که میخواهد مردم را تأدیب نماید، برای تجلیل سزاوارتر است. این جمله اطلاق دارد؛ یعنی حتی اگر مربی، ابتدا خود را تربیت کرده و بعد از آن قصد تربیت دیگران را داشته باشد، باز هم آن کسی که در حال تربیت خویش است، برای تجلیل سزاوارتر است. بر این اساس خودسازی بسیار با ارزش است. ". [3] به نظر نگارنده چنین افرادی به ظاهر #مؤمن اند ولی در #مسلمانی دچار لغزش اند و خود را به واسطه ی #جهل_مرکب حتی #مجاهد_فی_سبیل_الله میدانند. برای خروج از این حیوانیت نیاز به عمل به دانسته هایی است که این گروه به آنها اهمیت کمی میدهند(مانند دوری از عُجب) و به حالت پیشفرض در خود این صفات را در نظر میگیرند.
پینوشت:
[1]. مَثَلُ الَّذِینَ حُمِّلُوا التَّوْرَاةَ ثُمَّ لَمْ یَحْمِلُوهَا کَمَثَلِ الْحِمَارِ یَحْمِلُ أَسْفَارًا
[2]. نهج البلاغه، حکمت 71
[3]. مجتبی تهرانی؛ ادب الهی، تربیت مربی؛ ص47.